PlayStation en stichting-Massaschade: Onwaarheden in onderzoek

Eerder werd al bekend dat de Nederlandse Stichting Massaschade & Consument Sony voor de rechter sleept, met de zogenoemde projectnaam Fair PlayStation. In dit artikel zullen we toelichten welke informatie correct is op basis van wat er op dit moment bij ons bekend is. Laat ik maar gelijk met de deur in huis vallen: de informatie die deze stichting heeft vrijgegeven is volkomen onwaar.

Stichting Massaschade & Consument claimt diverse feiten die niet actueel of accuraat zijn. Een van deze beweringen is dat je buiten de PlayStation Store geen games of content kunt aanschaffen. Dit is onjuist. PlayStation-eigenaren kunnen buiten de PlayStation Store games en content aanschaffen bij enkele populaire webwinkels, waaronder Kinguin, CDKeys, Eneba en andere aanbieders. Als voorbeeld: je kunt via je EPIC-account content voor Fortnite aanschaffen. Als je PlayStation-account gekoppeld is aan EPIC/Fortnite, dan kun je die content ook gebruiken op PlayStation of een ander platform waarmee je EPIC/Fortnite-account is gekoppeld.

Ook meldt de organisatie het volgende:

Volgens de stichting maakt Sony misbruik van zijn dominante positie door bewust de prijzen van digitale games op te drijven. Het bedrijf zou kunstmatig hoge prijzen hanteren om meer winst te behalen op games voor de PlayStation 4 en PlayStation 5.

Ook deze bewering is niet volledig waar. De prijzen in de PlayStation Store liggen inderdaad hoger in vergelijking met fysieke en online winkels. Echter, Sony bepaalt deze prijzen niet volledig zelf. Zodra een game in de PlayStation Store wordt geplaatst, bepaalt de maker of uitgever de verkoopprijs. Met andere woorden: de prijzen in de PlayStation Store worden niet door Sony beheerd, maar door de studio of uitgever van de game.

De bewering dat Sony misbruik maakt van zijn dominante positie door prijzen bewust op te drijven, is dus onjuist. Neem bijvoorbeeld ons recente artikel over de mogelijke prijs van Grand Theft Auto 6. Hieruit blijkt dat de prijzen van games worden vastgesteld door de makers of uitgevers, ook voor oudere titels. Wij kunnen dit zelf bevestigen, aangezien ik in het verleden toegang had tot de backend van de PlayStation Store toen ik een PlayStation Store-game produceerde en de benodigde licenties bezat.

De beweringen die Lucia Melcherts, voorzitter van Stichting Massaschade & Consument, doet, zijn dus niet waar. Bovendien heb je de benodigde licenties nodig om überhaupt toegang te krijgen tot de backend van de PlayStation Store. Ik ben dan ook benieuwd waar de stichting haar informatie vandaan haalt, aangezien deze licenties noodzakelijk zijn.

Daarnaast beweert de stichting dat externe partijen geen diensten kunnen aanbieden in de PlayStation Store. Ook dit is onjuist.

Indien de rechter de vorderingen toewijst, verwacht de stichting dat dit Sony dwingt om de markt voor de verkoop van digitale PlayStation-content open te stellen voor andere aanbieders.

Zoals eerder aangegeven, zijn deze beweringen incorrect. Iedereen met de juiste licenties kan toegang krijgen tot de PlayStation Store. Hierdoor hebben studio’s en uitgevers zelf controle over de prijsstelling en kunnen zij hun games en DLC in de PlayStation Store aanbieden. Sony ontvangt een commissie over de verkoopprijs die door de uitgever of studio is vastgesteld. De claim dat externe partijen geen content in de PlayStation Store kunnen publiceren en dat Sony de prijzen dicteert, is dus onjuist.

In een onafhankelijk economisch onderzoek, uitgevoerd in opdracht van de stichting, zijn de retailprijzen van bijna honderd bestverkopende PS4- en PS5-titels onderzocht. Digitale versies bleken gemiddeld 47% duurder dan fysieke versies met dezelfde inhoud. De marge van Sony op een digitale versie was meer dan het dubbele van de marge op een fysieke versie. Volgens de onderzoekers zijn dit sterke signalen dat de prijzen kunstmatig hoog worden gehouden.

De stichting beweert dat alle prijzen in de PlayStation Store kunstmatig hoog worden gehouden. Uit ons onderzoek blijkt dit onjuist. Zoals eerder aangegeven, hebben studio’s en uitgevers zelf controle over de prijzen. Daarnaast stelt de stichting dat de PlayStation Store exclusief verbonden is aan de PlayStation-platformen, wat vanzelfsprekend is. Het zou vreemd zijn als de PlayStation Store beschikbaar zou zijn op een Xbox. Dat zou hetzelfde zijn als een Big Mac verkopen bij Burger King; dat hoort niet en kan gewoon niet.

De stichting stelt dat de PlayStation Store wezenlijk verschilt van andere appstores, zoals de Microsoft Store en de Epic Games Store. Lucia Melcherts verklaart: “Zij zijn niet exclusief verbonden aan één apparaat dat het merendeel van de markt beheerst en moeten veel meer hun best doen om gamers voor zich te winnen. Sony is de enige aanbieder die zich kan permitteren beslissingen te nemen zonder zich veel aan te hoeven trekken van concurrenten, ontwikkelaars of consumenten. Het is alsof je op een Sony-televisie alleen maar series en films zou mogen kijken die je bij Sony zelf hebt gekocht. Dit is een slechte ontwikkeling die PlayStation-eigenaren steeds meer in hun portemonnee zullen voelen. Natuurlijk mag een bedrijf als Sony geld verdienen, maar consumenten hebben tegelijkertijd recht op eerlijke prijzen.”

Wij hebben de stichting om inzage in hun rapport gevraagd, maar dit verzoek werd afgewezen onder het mom van privacy. Hierdoor hebben we niet alles kunnen verifiëren wat in het rapport staat. De informatie die de stichting openbaar heeft gemaakt, achten wij onjuist. De punten in hun persbericht zijn door ons als onwaar bestempeld en de vrijgegeven informatie achten wij ongeloofwaardig.